TIR - ile gaśnic?
TIR to skrót z języka francuskiego. Oznacza Transport International Routier, czyli Międzynarodowy Transport Drogowy, najprościej tłumacząc w pojęciu TIR mieszczą się też ciężarówki, które to są podzielone na 3 poniższe kategorie, a sam skrót TIR oznacza sposób transportu ładunku. Dalej nie będę się zagłębiał, można znaleźć szczegółowe informacje różniące TIRa od ciężarówki na innych stronach, ale wróćmy do rzeczy.
Zajmijmy się pojęciem ciężarówki, dla ułatwienia przedstawię je w formie graficznej.
Prawnie podział został rozdzielony na 3 kategorie pojazdów ciężarowych, a nawet nazwano je literami: N1 do 3,5tony, N2 od 3,5 do 12 ton, N3 od 12 ton i wyżej.
Definicje prawne ciężarówki zawarte są w:
Dz.U. 2012 poz. 1448
Ustawa z dnia 10 października 2012 r.
o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw
Załącznik nr 2
KATEGORIE POJAZDÓW
2. Kategoria N: pojazdy samochodowe mające co najmniej cztery koła i zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków, w tym:
1) kategoria N1: pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą nieprzekraczającą 3,5 t.
2) kategoria N2: pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą przekraczającą 3,5 t, ale nieprzekraczającą 12 t.
3) kategoria N3: pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą przekraczającą 12 t.
I jeszcze trochę nudnych, acz niezbędnych definicji i wracam do konkretów 🙂
Definicja prawna samochodu ciężarowego:
Zgodnie z ustawą o VAT samochodem ciężarowym jest pojazd o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony lub samochód o masie całkowitej poniżej 3,5 tony, ale spełniający dodatkowe wymogi, m.in:
pojazdy samochodowe mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, typu wielozadaniowy, van
pojazdy samochodowe, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków,
pojazdy samochodowe, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
pojazdy specjalne – jeżeli z wyciągu ze świadectwa homologacji lub z odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, wydawanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, wynika, że jest to pojazd specjalny,
pojazdy samochodowe konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.
Dodatkowo z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym musi wynikać powyższe przeznaczenie.
Ile gaśnic w ciężarówce?
Choć przepisy tego nie precyzują, przyjmuje się, że dla samochodów ciężarowych kategorii N1, N2, N3 wystarczy jedna sztuka 2kg gaśnicy umieszczona jak mówią przepisy w miejscu łatwo dostępnym, na przykład w kabinie. Co ciekawe, żyjemy w czasach (2023r.), gdy policjant zapyta o gaśnicę i na przykład nie pamiętając gdzie jest szukamy w bagażniku, a ona jest pod siedzeniem, to policjant może stwierdzić że gaśnica nie jest w miejscu łatwo dostępnym i mimo że mamy gaśnicę, wystawi mandat za to że nie jest w miejscu łatwo dostępnym – sytuacja jednego z klientów.
Przepisy ADR gaśnice
Jest jeszcze jedna kategoria samochodów ciężarowych, do przewozu towarów niebezpiecznych potocznie zwana ADR Jest to skrót od “Accord européen relatif au transport international des marchandises dangereuses par route”, co oznacza „Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych”. Tu ilość gaśnic oczywiście jest większa, ale panują tu jasne i przejrzyste zasady:
Wyposażenie przeciwpożarowe
8.1.4.1 Poniższa tabela określa minimalne wymagania dotyczące gaśnic przenośnych dla grup pożarów 1 A, B i C. Wymagania te mają zastosowanie do jednostek transportowych, z wyłączeniem jednostek transportowych wymienionych pod 8.1.4.2:
8.1.4.2 Jednostki transportowe przewożące towary niebezpieczne zgodnie z 1.1.3.6, powinny być wyposażone w co najmniej jedną gaśnicę przenośną o minimalnej pojemności całkowitej 2 kg proszku gaśniczego dla grup pożarów 1 A, B i C, (lub o pojemności równoważnej dla innych odpowiednich środków gaśniczych).
8.1.4.3 Środek gaśniczy powinien być odpowiedni do użycia w pojeździe i powinien spełniać odpowiednie wymagania normy EN 3 Gaśnice przenośne, Część 7 (EN 3- 7:2004 + A1:2007). Jeżeli pojazd wyposażony jest w gaśnicę stałą, uruchamianą automatycznie w przypadku pożaru silnika lub w inny łatwy sposób, to gaśnica przenośna odpowiednia do zwalczania pożaru silnika nie jest wymagana. Środki gaśnicze nie powinny powodować uwalniania gazów toksycznych do wnętrza kabiny kierowcy lub pod wpływem ciepła wydzielanego podczas pożaru.
8.1.4.4 Gaśnice przenośne, zgodne z przepisami podanymi pod 8.1.4.1 lub 8.1.4.2, powinny być zaopatrzone w plombę potwierdzającą, że nie były one używane. W celu zapewnienia bezpiecznego działania gaśnic, powinny one podlegać kontrolom okresowym, zgodnie z przyjętymi normami krajowymi. Powinny być one oznakowane znakiem zgodności z normą uznaną przez właściwą władzę oraz oznaczeniem wskazującym odpowiednio datę (miesiąc, rok) następnej kontroli lub maksymalny dopuszczalny okres użytkowania.
8.1.4.5 Gaśnice powinny być zamontowane na jednostkach transportowych w taki sposób, aby były łatwo dostępne dla załogi pojazdu. Sposób zamontowania gaśnic powinien zapewniać ochronę przed działaniem czynników atmosferycznych gwarantującą ich bezpieczną eksploatację. W trakcie przewozu nie powinno przekroczyć daty wymaganej w pkt 8.1.4.4.
Dodam jeszcze od siebie co do punktu 8.1.4.4. – podczas kontroli ITD potrafi nałożyć pokaźną karę za brak choćby plomby w gaśnicy. Przypadek, gdy podczas kontroli inspektor dopatrzył się końca daty przeglądów na gaśnicy skończył się dużymi problemami dla przedsiębiorcy, a opisywałem go tutaj: Minął termin przeglądu gaśnicy w ADR.
Warto więc pilnować, szczególnie na ADR, przeglądów gaśnic.
Ile gaśnic w autobusie?
O ilości gaśnic potrzebnej do wyposażenia autobusu mówi krótki i zwięzły przepis:
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia
Dz.U. 2016 poz. 2022
18. [Obowiązkowe wyposażenie autobusu]
- Autobus powinien być wyposażony w:
3) dwie gaśnice, z których jedna powinna być umieszczona możliwie blisko kierowcy, a druga – wewnątrz autobusu, w miejscu łatwo dostępnym w razie potrzeby jej użycia;
autobus o długości nieprzekraczającej 6,00 m może być wyposażony w jedną gaśnicę.
Jak widać nie ma sprecyzowanej wielkości gaśnic, można więc przyjąć że minimum pojemności gaśnicy to 2kg i często jest ona wystarczająca. Jednak żeby faktycznie mieć pewność co do skuteczności ugaszenia pożaru należy wyposażyć pojazd w gaśnice 6kg, ze względu na to że są najbardziej poręczne w stosunku do masy (9kg, 12kg gaśnicę nie każdy już z taką łatwością udźwignie nie mówiąc o manewrowaniu) a jej skuteczność jest w zupełności wystarczająca do ugaszenia nawet pokaźnego pożaru.
Dlaczego wszędzie podaję gaśnicę 2kg jako minimalne wyposażenie a nie 1kg potocznie nazywaną samochodową? Przecież nie ma tutaj terminologii mówiącej o tym że jest ona gaśnicą do samochodów osobowych czy ciężarowych. W skrócie: ponieważ żaden przepis w Polsce nie mówi o gaśnicach które mają 1kg środka gaśniczego, za to taki termin pada w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów i mówi o gaśnicy posiadającej 2kg jednostki masy gaśniczej.
